Echoscopie

In onze praktijk kun je met of zonder verwijzing een echo van je kindje laten maken op ieder gewenst moment van je zwangerschap, zowel s’ avonds als overdag. De combinatie van verloskunde en echoscopie onder één dak is in het voordeel van elke zwangere. De communicatie is direct en de korte lijnen staan garant voor goede zorg. We maken gebruik van een geavanceerd echoapparaat, welke de mogelijkheid biedt om naast pretecho’s ook diagnostische verloskundige echo’s te maken van hoge beeldkwaliteit.

3/4 D echo’s zijn ook mogelijk door onze eigen echoscopiste, echter deze worden gemaakt in het Flevo-ziekenhuis.

Hoe werkt echoscopie ?

Bij echoscopie wordt gebruik gemaakt van een transducer (een zogenaamde echokop), die geluidsgolven uitzendt met een hogere frequentie dan het menselijk oor kan horen. Daarom wordt dit ‘ultra geluid’ genoemd. De geluidsgolven worden door de huid van de baby en door de inwendige organen weerkaatst. De terugkerende geluidsgolven (=echo) worden ontvangen en electronisch verwerkt tot een afbeelding. Deze afbeelding kan op de monitor worden bekeken. Een echo kan uitwendig via de buik of inwendig via de vagina worden gemaakt.

Wie verricht het onderzoek ?

In onze praktijk is Femke Brust werkzaam als echoscopiste. Zij is gespecialiseerd in echoscopie en prenatale diagnostiek, met inmiddels meer dan 30 jaar ervaring. Daarnaast werken wij ook direct samen met de drie academische ziekenhuizen (UMCG, Isala en AMC/VU).

 

Wat houdt het onderzoek in ?

Echoscopisch onderzoek is niet pijnlijk, maar kan soms wat ongemakken geven. Voor een uitwendig onderzoek wordt een gel op de huid aangebracht, waardoor de “transducer” contact kan maken met de huid. Soms wordt er met de “transducer” enige druk op de buik uitgeoefend. Een vaginale echo wordt meestal uitgevoerd bij een zwangerschap van minder dan 9 weken. Voor het maken hiervan moet eerst uitgeplast worden. Ook dit onderzoek wordt meestal niet als pijnlijk ervaren. Je kunt meekijken op het beeldscherm en van de beelden krijg je een foto en tegen een vergoeding een dvd mee naar huis.

Wanneer wordt echoscopisch onderzoek toegepast ?

Wat is het syndroom van Down?

Het syndroom van Down wordt veroorzaakt door een chromosoomafwijking. Normaal heeft een mens 23 paren chromosomen, 46 in totaal. Mensen met Down syndroom hebben een extra chromosoom 21 en hebben dus totaal 47 chromosomen. Het syndroom van Down wordt ook wel trisomie 21 genoemd. Kinderen met het syndroom van Down hebben een verstandelijke handicap, en hebben relatief vaak hart- en nierziekten. Het syndroom van Down is niet te genezen.Hoe groot is de kans op Down syndroom ?
Hoe ouder de vrouw, hoe groter de kans op het krijgen van een kind met Down syndroom. Bij een zwangere vrouw van 35 jaar is die kans 1 op 350. Dit betekent statistisch gezien dat van elke 350 kinderen die 35 jarige zwangere vrouwen krijgen er 349 normaal zijn en één kind Down syndroom heeft. Door de combinatietest kan deze kans individueel worden bepaald.

Wat is de combinatietest?

De combinatietest wordt gebruikt voor het testen op het syndroom van Down. De test bestaat uit een NT-meting (ook wel nekplooimeting genoemd) en een eerste trimester bloedtest, waarbij het gehalte van twee eiwitten wordt gemeten. Deze resultaten en de leeftijd van de moeder worden gecombineerd tot een waarde die aangeeft welke kans er is dat het kind het syndroom van Down heeft. De test is een gecombineerde kansberekening en geeft geen zekerheid of het kind de aandoening wel of niet heeft.

Een verhoogde kans kan een reden zijn voor verder onderzoek, waarmee dit wél met zekerheid kan worden vastgesteld. De combitest is de meest betrouwbare test om de kans op het syndroom van Down bij de foetus te berekenen, en brengt géén risico voor de zwangere of de foetus met zich mee.

Tijdstip voor de combinatietest

Rond de 10de week wordt er een echo gemaakt om de termijn te bepalen, en wordt er een buisje bloed afgenomen voor de eerste trimester bloedtest.

Rond de 12de week kan de NT-meting plaatsvinden. Er wordt een echo gemaakt waarbij de dikte van de nekplooi wordt gemeten. De nekplooi is een dun laagje vocht onder de huid in het nekgebied. Zo’n laagje vocht is altijd aanwezig.

De uitslag

Als bij je eerste bezoek bloed is afgenomen voor de bloedtest krijg je bij de nekplooimeting rond de 12de week direct de uitslag. Indien de bloeduitslag tijdens de NT-meting nog niet bekend is, krijg je de uitslag binnen een week mondeling te horen. Bij een gunstige uitslag (b.v. 1 op 500) is niet met zekerheid uit te sluiten dat je kind het syndroom van Down heeft, maar de kans is erg klein (0,2%). Van een verhoogde kans wordt gesproken als de uitslag van de combinatietest ongunstiger is dan 1 op 250, oftewel 0,4% (b.v.1 op 100).

Een verhoogde kans, en dan ?

Als de uitslag van de combinatietest aangeeft dat er een verhoogde kans bestaat op het krijgen van een kind met het syndroom van Down dan wordt dit met je besproken. Eventueel wordt je doorverwezen naar een ziekenhuis voor een vlokkentest of een vruchtwaterpunctie, dan kan met zekerheid bepaald worden of het kind het syndroom van Down heeft.

Voor- en nadelen van de combinatietest

De uitslag van de combinatietest is een kansberekening. Er kan niet worden vastgesteld of iemand inderdaad zwanger is van een kind met het syndroom van Down. De betrouwbaarheid van de test ligt tussen de 85 en 90%. De overgrote meerderheid van de vrouwen die de test laten doen wordt echter wel terecht gerustgesteld. Een verhoogde kans kan een reden zijn voor verder onderzoek, waarmee wél met zekerheid vastgesteld kan worden of er sprake is van het syndroom van Down. Een ‘verhoogde’ kans betekent niet persé een ‘grote’ kans. Zelfs bij een verhoogde kans (b.v.1 op 100) is de kans dat het kind zonder het syndroom van Down geboren wordt (99%) nog vele malen groter, dan de kans dat het kind het syndroom van Down wél heeft (1%).

Nader onderzoek na een verdikte nekplooi

Indien de nekplooi groter of gelijk is aan 3 mm en de uitslag van de chromosomen normaal is, wordt geadviseerd tussen de 18de en 22ste week een uitgebreid echoscopisch onderzoek te laten verrichten. Een verdikte nekplooi kan namelijk ook wijzen op structurele afwijkingen -met name hartafwijkingen- bij het kind (zie 20 weken echo).

De 20 weken echo (structurele echoscopie)

Tijdens de 20 weken echo wordt gelet op de aanleg van de hersenen, de wervelkolom, het aangezicht, het hart, de maag, de nieren, de blaas en de armen en benen van het kind. Ook kan, als je dit wenst, het geslacht bepaald worden. De beste periode om de organen van de baby echoscopisch te beoordelen ligt rond de 20 weken. Bij een uitgebreide echo worden de volgende vragen beantwoord:

• hoe ligt de baby ?
• waar ligt de placenta ?
• is er voldoende vruchtwater ?
• is de groei van de baby goed ?
• zijn er afwijkingen zichtbaar ?

Doppler-onderzoek

Soms wordt een echo-onderzoek aangevuld met kleuren Doppler of Doppler-onderzoek. De bloeddoorstroming in de navelstreng of in het kind, met name het hart, wordt zo bekeken en er kunnen metingen worden gedaan. Het Doppler-onderzoek geeft informatie over de structuur van het hart en de bloedvaten.
Zijn alle afwijkingen prenataal vast te stellen ?

Met echoscopisch onderzoek kan ongeveer 70% van de foetale afwijkingen worden opgespoord en bijna 100% van de ernstige afwijkingen. Het is uiteraard niet mogelijk om de garantie te geven dat je kind gezond is. Sommige afwijkingen zijn prenataal moeilijk te zien (bepaalde hartafwijkingen, kleine afwijkingen). Andere zijn pas zichtbaar na meer dan 20 weken of na de geboorte. De uitslag van de echo wordt direct aan je medegedeeld en meegegeven. Soms kan de echo aanleiding geven tot nader onderzoek, dit wordt met jou en de verloskundige besproken. Je wordt dan verwezen naar een specialist in een ziekenhuis.

Dit hoeft niet altijd te betekenen dat er ook werkelijk iets mis is met de gezondheid van je kind, maar kan wel onrust veroorzaken. Met de huidige echo-apparatuur is het kind goed in beeld te brengen. Het is echter niet zo dat met behulp van de echo gezien kan worden of het kind geheel gezond is.

Hoe maak je een afspraak ?

Een afspraak kun je telefonisch maken of tijdens je bezoek aan onze praktijk.
De echopraktijk is zowel overdag als ’s avonds geopend.

Tarieven en betaling

Als je op verwijzing van de verloskundige komt valt het onderzoek veelal onder verzekerde zorg en wordt het door de zorgverzekeraar vergoed.